Yakınsak Düşünmeyi yalnız ve tek bir doğruya bağlı, yoruma gerek bırakmayan, herkesin aynı cevabı doğru kabul ettiği düşünme yöntemi olarak tanımlayabiliriz. Yakınsak düşünme aynı zamanda İçe Doğru Düşünme olarak da adlandırılır.
Iraksak Düşünmeyi ise tek doğrunun olmadığı, yoruma dayalı olabilen, hayal gücünün de kullanılabileceği, var olan bilgiye dayanılarak değişik yanıtların üretilmesinin sağlanabileceği düşünme yöntemi olarak tanımlayabiliriz. Iraksak Düşünme aynı zamanda Dışa Doğru Düşünme olarak da adlandırılır.
Çoktan seçmeli ve yanıtın sadece bir seçenekte olduğu testlerle okul hayatımızda sıkça karşılaşıyoruz. Sorular birkaç yorum sorusunun dışında genelde yakınsak düşünmenin temelinde olan sabit doğrulara dayanıyor. Örnek olarak Tarih bölümünde bir Padişahın adının ya da bir olayın gerçekleşme tarihinin sorulması, Matematik’te denklemin çözülerek genelde x diye nitelediğimiz bilinmeyenin bulunması ve cevap kağıdında işaretlemenin yapılması. Bu testlerde iyi puan alamayanlar ise genelde başarısız olarak nitelendirilirler. Sokrates’in de hayatlarında kullanmayacakları bir Matematik yerine, insanlara ahlak felsefenin öğretilebileceğini, aslında insanlara soru sorma yetisinin kazandırılmasını hedeflediği söylenmektedir.
